ساختار پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری
موضوع : آموزش | سواد اطلاعاتی

ساختار پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری

تهیه و تنظیم: دکتر محبوبه مرشدیان

📚 پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری براساس یک استاندارد جهانی از پنج بخش اصلی تشکیل شده است و پس از نگارش پایان نامه برای آنکه پایان نامه جلد شود باید به صورت زیر تنظیم گردد :
۱- صفحه عنوان
۲- پیشگفتار و در صورت نیاز تشکر و قدر دانی
۳- فهرست مطالب
چکیده
۴- فصل اول – طرح تحقیق
۵- فصل دوم –پیشینه تاریخی تحقیق
۶- فصل سوم _ روش تحقیق
۷- فصل چهارم _ ارائه یافته های تحقیق و تجزیه و تحلیل آن
۸- فصل پنجم _ خلاصه تحقیق و ارائه پیشنهادها
۹- فهرست منابع و مآخذ
۱۰- پیوست

✅ ترتیب صفحات  پایان نامه
🔹صفحاتی که بدون شماره به ترتیب زیر در ابتدای پایان نامه قرار میگیرند.
🔺- صفحۀ بسم ..ا.
🔺- صفحه عنوان (مطابق فرم نمونه)
🔺- تقدیم (در یک صفحه)
🔺- تشکر و قدردانی
🔺- چکیده فارسی به همراه کلید واژه
🔹 صفحاتی که با حروف ابجد (الف – ب - ج....) شماره گذاری میشوند.
🔺- فهرست مطالب
🔺- فهرست علائم و نشانه ها
🔺- فهرست جداول
🔺- فهرست نمودارها، عکسها و نقشه ها
🔹 صفحاتی که با عدد شماره گذاری می شوند
🔺- از صفحه مقدمه شماره گذاری با اعداد شروع میشود
🔹صفحاتی که بدون شماره در انتهای پایان نامه قرار میگیرند.
🔺- واژه نامه
🔺- ضمائم

عنوان تحقیق
عنوان تحقیق و صفحه اولین صفحه پایان نامه است. گاهی صفحه عنوان درست مانند جلد پایان نامه طراحی می‌شود. صفحه عنوان شامل اطلاعات زیر است:
الف) عنوان پایان نامه
ب  ) نام کامل استاد راهنما
ج  ) نام کامل محقق یا محققین
د   ) نام مرکز یا دانشگاهی که پایان نامه در آن تقدیم میگردد .
ذ   ) نوع مدرک ( برای مثال : پایان نامه دوره کارشناسی ارشد مدیریت )
و   ) تاریخ ارایه پایان نامه

پیشگفتار و تشکر و قدر دانی
صفحه تشکر و قدردانی الزامی نیست اما مرسوم است که یک صفحه را به تقدیر و تشکر اختصای می‌دهند. محقق میتواند در پایین پیشگفتار نیز از فرد یا افراد با موسساتی که او را در انجام تحقیقش کمک و راهنمایی کرده اند ، سپاسگزاری کند.

فصل بندی پایان نامه:
(به صورت روتین برای همه رشته ها)

فصل اول:
🔹مقدمه
🔹بیان مساله
🔹اهمیت و ضرورت تحقیق
🔹اهداف
🔹سوالات
🔹تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
🔹جمع بندی


فصل دوم:
🔹مقدمه
. بررسی پیشینه پژوهش (🔹مبانی نظری: بررسی و جمع آوری تعاریف و نظریات مختلفی ک درباره متغیرها و مولفه های اونها وجود داره)
. مروری بر تئوری ها و مطالعات پیشین) 🔹بررسی پیشینه تحقیق:جمع آوری مقالات و تحقیقات مشابه شما، داخلی و خارجی)
🔹جمع بندی

فصل سوم:
🔹مقدمه
🔹روش تحقیق (روش اجرای تحقیق)
🔹ابزار مورد استفاده
🔹جامعه آماری
🔹روش نمونه گیری
🔹روش تجزیه و تحلیل داده ها
🔹جمع بندی

فصل چهارم:
🔹مقدمه
🔹تحلیل داده های بدست آمده و آزمون پرسش ها(استفاده از جداول، نمودارها و...)
. یافته های پژوهش
. مروری بر روش های آماری
توصیف یافته های جاری برای پاسخ به پرسش هدف یا فرضیه ها
🔹جمع بندی

فصل پنجم:
🔹مقدمه
🔹تفسیر نتایج بدست آمده و مقایسه آنها با نتایج پیشینه پژوهش (بحث و تفسیر)
🔹پاسخ به سوالات پژوهش و نتیجه گیری
🔹محدودیت های پژوهش
🔹پیشنهادات برای پژوهشهای آتی

📌منابع و مآخذ:
جمع آوری و آدرس دهی تمام منابع استفاده شده در پایان نامه بر حسب یکی از سبک های رفرنس نویسی (مثلا APA)

📌پیوست ها:
نسخه پرسشنامه ها، نقشه ها، نمودارها و جدول های اضافی، خروجی نرم افزارها و ...

✍🏻 ساختار چکیده:
چکیده مقالات علمی، چه فارسی، چه انگلیسی، تابع ساختار IMRAD است. و شامل بخشهای زیر است:
⭕️1. Introduction 
یا مقدمه: در این بخش باید اهداف، فرضیه ها وعلت انجام تحقیق و به نوعی مسئله و اهمیت تحقیق بیان شود. چرا این تحقیق انجام شده و چه سؤالات، اهداف و فرضیه هایی وجود داشته؟
⭕️2. Methods 
یا روش شناسی تحقیق: در این بخش به توضیح روش تحقیق، افراد شرکت کننده در تحقیق(جامعه و نمونه) ، و ابزار تحقیق پرداخته می شود. چه وقت، کجا و چطور این تحقیق انجام شده و چه مواد و لوازمی برای انجام آن استفاده شده و چه کسانی در گروههای مورد توجه تحقیق حضور داشتند؟
⭕️3. Results
یا نتایج: نتیجه آزمون فرضیه ها در اینجا ارائه می شود یعنی چه پاسخی به سؤال تحقیق به دست آوردید و نتیجه تحقیق چه بود؟
⭕️4. Discussion 
یا بحث: پاسخ به  دست آمده بیانگر چه واقعیتی است و چرا مهم است؟ از چه جهت این یافته با یافته های سایر محققان سازگاری دارد؟ و چه دیدگاهی برای تحقیقات آتی وجود دارد؟

فصل اول: کلیات پژوهش (مقدمه)
فصل اول پایان نامه با عنوان «کلیات پژوهش (مقدمه)» به معرفی پژوهش می پردازد. حداقل محورهایی که لازم است مطرح شود به شرح زیر است:
✏️مقدمه 
✏️بیان مساله پژوهش
✏️اهمیت انجام پژوهش و ضرورت تحقیق (توجیه لزوم انجام پژوهش)
✏️اهداف پژوهش (آرمانی، اصلی و ویژه)
✏️سوالات پژوهش
✏️تعریف عملیاتی کلمات کلیدی
بخش هایی از اطلاعاتی را که در فرم پیشنهاد پژوهش (پروپوزال) وجود دارد، مطابق با محورهای فوق بوده و مناسب برای فصل اول است، انتخاب و در جای خود درج کنید. 
فراموش نکنید که برخلاف پروپوزال که زمان افعال آینده اند، هنگام تدوین پایان نامه و رساله، زمان ها باید به صورت گذشته بیان شوند. 
در صورتی که در مرحله پروپوزال، محتوا، بخوبی تدوین شده باشد، معمولا در نگارش فصول اولیه مشکل جدی وجود نخواهد داشت. فقط مطالب جدیدی را که پس از تصویب پروپوزال یافته اید، باید به این بخش اضافه شود.
سازماندهی مطالب و تیترهای اصلی و فرعی و پیکره اصلی متن مهم است. کدگذاری عددی مطالب و استفاده از حروف الفبا دو شیوه غالب در مطرح ساختن مطالب گزارشات است. به عنوان مثال، در شیوه کدگذاری عددی، کد اصلی با شماره فصل شروع شده، تیترهای اصلی دارای شماره های بعدی بوده و به همبن ترتیب، می تواند زیر تیترهای فرعی شکل بگیرد.

فصل دوم: پیشینه تحقیق یا ادبیات پژوهش 
در این بخش براساس مطالعات گذشته، مبانی نظری پژوهش بیان می شود. منظور از مبانی نظری ارائه تعاریف و مفاهیم بکار رفته در پژوهش به صورت روشن است و باید براساس مطالعات معتبر قبلی صورت گیرد. در بخش دوم ادبیات پژوهش به ارائه مطالعات مشابه که قبلاً توسط پژوهشگران دیگر صورت گرفته پرداخته می شود. 
چگونه برای نگارش پایان نامه ادبیات پژوهشی جدید جستجو کنیم؟ 
۲- جستجو را شروع کنید.
به یاد داشته باشید که محدود کردن جستجو به پایگاه‌های اطلاعاتی محدود، باعث محدود شدن نتایج جستجوی شما می‌شود. سعی کنید از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلفی برای جستجوی مطالب و مقالات چاپ شده استفاده کنید 
۳- منابع و رفرنس‌ها را دنبال کنید.
همین که توانستید یک مقاله خوب و مرتبط با موضوع پژوهش خود پیدا کنید کافی است به رفرنس‌های استفاده شده در همین مقاله نگاه کنید. حداقل ۱۵ الی ۲۰ رفرنس معتبر و مرتبط دیگر با موضوع پژوهشی خود را خواهید یافت که می‌تواند برای شما بسیار ارزشمند باشد.
۴- از جستجوهایتان یادداشت برداری کنید.
هر مقاله مرتبطی که با موضوع مقاله خود می‌یابید در یک مجله خاص چاپ شده است. نام این مجلات را یادداشت کنید. بعد از مدتی، لیستی از مجلات را خواهید داشت و می‌تواند شما را کمک کند تا بفهمید چه ژورنالها یا نشریاتی مرتبطترین مقالات را به موضوع مورد نظر شما ارایه می‌کنند.

فصل سوم: روش تحقیق 
در این بخش نوع پژوهش براساس هدف و ماهیت معرفی می شود. همچنین نحوه گردآوری داده ها بیان می شود. معمولا پژوهش های علمی از روش های مطالعه میدانی و کتابخانه ای برای گردآوری داده ها و اطلاعات استفاده می کنند. همینطور جامعه آماری و در صورت لزوم نمونه آماری معرفی می شوند. سپس گزاره های پژوهش ( فرضیه ها یا سوالات ) ارائه می گردد. همچنین آزمونهای آماری مورد استفاده و نرم افزار تجزیه و تحلیل داده ها نیز معرفی می شود. به بحث مقدمه ای بر روش تحقیق رجوع کنید.

📝 ساختار پایان نامه پیشنهادی (فصل سوم)
✅مقدمه
✅روش پژوهش
✅جامعه آماری
✅حجم نمونه
✅روش نمونه گیری
✅ابزار گرد آوری داده ها و اندازه گیری متغیرها
✅اعتبار ابزار اندازه گیری(پایایی و روایی)
✅نرخ برگشت پرسشنامه

✅روش گرد آوری اطلاعات
✅روش تجزیه و تحلیل داده ها (روش آماری)

فصل چهارم: یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها
یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها در این قسمت براساس داده های بدست آمده و با توجه به روشهای آماری مناسب به تجزیه و تحلیل داده ها و ازمون فرضیه های پژوهش پرداخته می شود. معمولا برای افزایش دقت محاسبات نرم افزارهای آماری مانند SPSS بکار گرفته می شود. این تحلیل اساس یک پژوهش علمی است.
✅مقدمه
✅توصیف داده ها و اطلاعات برای پاسخ به سوالهای پژوهش
✅تجزیه و تحلیل و آزمون سوالهای پژوهش
یافته های پژوهش
توصیف یافته های جاری هدف یا فرضیه ها

فصل پنجم: بحث درمورد یافته ها،نتیجه گیری، و پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی
✅مقدمه
✅خلاصه ای از آزمون فرضیه ها به صورت جدول
✅بحث در نتایج توصیفی داده ها
✅بحث در نتایج تحلیلی داده ها
✅بحث ، نتیجه گیری 
✅کاربردهای پژوهش
✅پیشنهادات کاربردی
✅پیشنهادات برای تحقیقات آینده
✅محدودیت های پژوهش
این فصل شامل بحث درمورد یافته ها،نتیجه گیری، و پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی است. یک خلاصه مناسب ترکیبی از دو نوع اطلاعات است : اطلاعات و یافته هایی که محقق از تحقیق جاری خویش به دست آورده است. دوم اطلاعات و یافته هایی که محقق از طریق مطالعه تحقیقات و نوشته های دیگران جمع آوری کرده است. بعد از خلاصه پایان نامه باید محدودیت‌های تحقیق بیان شود. ذکر سه الی پنج مورد کافی است. درنهایت باید پیشنهادها ارائه شود: پیشنهاد برای محققان آینده، پیشنهاد به سازمان مورد مطالعه و پیشنهادهای عمومی که در هر مورد باید سه یا چهار پیشنهاد مطرح شود. پیشنهاد باید برای استفاده‌کنندگان چراغ باشد.

✅ نحوه نوشتن #مراجع در فهرست منابع #پایان_نامه :
❌نحوه نوشتن #پایان نامه ها به عنوان مرجع 
⚠️اگر پایان نامه به زبان انگلیسی باشد :
نام خانوادگی نویسنده ـ فاصله ـ نام حرف اول کوچک نویسنده ـ نقطه ـ سال انتشار ( داخل پرانتز ) ـ نقطه ـ عنوان تز ( با حروف ایتالیک ) ـ نقطه ـ مقطع تز ـ کاما - دانشگاه مربوطه ـ نقطه

⚠️اگر پایان نامه به زبان فارسی باشد :
نام خانوادگی نویسنده ـ کاما ـ حرف اول نام کوچک نویسنده ـ دو نقطه ـ عنوان تز (داخل گیومه)ـ کاما ـ مقطع پایان نامه ـ کاما ـ دانشگاه مربوطه ـ کاما ـ شماره صفحه - کاما - سال انتشار ـ نقطه

✅نحوه نوشتن مراجع در فهرست منابع #مقالات:
❌ ترتیب نوشتن مرجع #مقالات خارجی :

نام خانوادگی نویسنده ـ فاصله ـ حرف اول نام کوچک نویسنده ـ نقطه ـ سال انتشار ( داخل پرانتز ) ـ نقطه ـ عنوان مقاله ـ نقطه ـ نام مجله ( با حروف ایتالیک ) ـ کاما ـ شماره جلد ـ شماره مجله ( داخل پرانتز ) ـ کاما ـ شماره صفحه ـ نقطه

⚠️اگر تعداد نویسنده 6 نفر ( یا بیشتر ) باشد برای بقیه "et al" ذکر می شود .

⚠️بین نام نویسندگان کاما آورده می شود .

👈 در مورد مقالاتی که برای انتشار در مجله پذیرفته شده است ولی به چاپ نرسیده است در صورت مشخص بودن شماره مجله می­توانیم آن را نوشته و در پایان ) بدون ذکر شماره صفحه ) در داخل پرانتز عبارت ”In press” را بیاوریم .

❌ ترتیب نوشتن مراجع مقالات فارسی : 
نام خانوادگی نویسنده ( مقاله ) ـ کاما ـ حرف اول نام کوچک نویسنده ـ دو نقطه ـ عنوان مقاله(داخل گیومه) ـ نقطه ـ نام مجله ـ دو نقطه - سال مجله ـ کاما ـ شماره تسلسل مجله ـ کاما ـ شماره صفحه ـ کاما ـ سال انتشار ـ نقطه

👈 در مورد مقالاتی که برای انتشار در مجله پذیرفته شده ولی هنوز به چاپ نرسیده است در صورت مشخص بودن شماره مجله می توانیم رفرانس مربوطه را بیاوریم که در این حالت شماره صفحات قید نمی شود ولی در آخر عبارت « در حال چاپ » در انتهای رفرانس درج می شود .

 

نظر شما