موضوع : پژوهش | مقاله

تبیین مدل بهزیستی روان‌شناختی معلمان بر اساس خردمندی با میانجی‌گری سبک‌های شوخ‌طبعی

خردمندی به عنوان یک ویژگی شخصیتی، با توانمندی‌های شناختی، هیجانی و اجتماعی فرد در ارتباط است. افراد خردمند، توانایی درک پیچیدگی‌های زندگی، حل مسئله، تصمیم‌گیری، سازگاری و روابط بین فردی موفق را دارند.
بهزیستی روان‌شناختی نیز به عنوان یک وضعیت مثبت روانی، با رفاه و رضایت از زندگی، احساس هدفمندی و معناداری، و توانمندی در مقابله با چالش‌ها مشخص می‌شود.
شوخی‌پردازی نیز یک ویژگی شخصیتی است که با توانایی فرد در استفاده از طنز و خنده برای مقابله با چالش‌ها، برقراری ارتباط موثر و لذت بردن از زندگی مرتبط است.
پژوهش‌های مختلف نشان داده‌اند که خردمندی، بهزیستی روان‌شناختی و شوخ‌طبعی با یکدیگر مرتبط هستند. خردمندی می‌تواند به افراد کمک کند تا با چالش‌های زندگی کنار بیایند، از زندگی لذت ببرند و روابط بین فردی موفقی داشته باشند. شوخ‌طبعی نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا با استرس و فشار روانی مقابله کنند، از زندگی لذت ببرند و روابط بین فردی موفقی داشته باشند.
در پژوهشی که توسط دانش پایه، درتاج، صالحی و دریکوند در سال 1400 انجام شد، مدل تبیینی بهزیستی روان‌شناختی معلمان بر اساس خردمندی با میانجی‌گری سبک‌های شوخ‌طبعی بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که خردمندی به طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق سبک‌های شوخ‌طبعی) با بهزیستی روان‌شناختی معلمان مرتبط است.
در این پژوهش، خردمندی با استفاده از پرسشنامه خرد سه‌بعدی آردلت (2003) سنجیده شد. سبک‌های شوخ‌طبعی نیز با استفاده از پرسشنامه سبک‌های شوخ‌طبعی مارتین (1998) سنجیده شد. بهزیستی روان‌شناختی نیز با استفاده از پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1995) سنجیده شد.
یافته‌های این پژوهش نشان داد که خردمندی معلمان با همه ابعاد بهزیستی روان‌شناختی (خودتنظیمی، خودمختاری، روابط مثبت با دیگران و رشد شخصی) به طور مثبت و معنی‌داری مرتبط است. همچنین، سبک‌های شوخ‌طبعی پیونددهنده و خودفزاینده با همه ابعاد بهزیستی روان‌شناختی معلمان به طور مثبت و معنی‌داری مرتبط هستند. سبک‌های شوخ‌طبعی متخاصم و خودتخریبگر نیز با همه ابعاد بهزیستی روان‌شناختی معلمان به طور منفی و معنی‌داری مرتبط هستند.
بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که خردمندی معلمان، از طریق سبک‌های شوخ‌طبعی پیونددهنده و خودفزاینده، می‌تواند به بهبود بهزیستی روان‌شناختی آنها کمک کند.
در ادامه، به شرح نقش میانجی‌گری سبک‌های شوخ‌طبعی در رابطه بین خردمندی و بهزیستی روان‌شناختی معلمان پرداخته می‌شود:
سبک‌های شوخ‌طبعی پیونددهنده: این سبک‌ها از طریق ایجاد روابط اجتماعی مثبت، کاهش استرس و افزایش شادی، می‌توانند به بهبود بهزیستی روان‌شناختی معلمان کمک کنند.
سبک‌های شوخ‌طبعی خودفزاینده: این سبک‌ها از طریق افزایش عزت‌نفس، خودکارآمدی و احساس کنترل، می‌توانند به بهبود بهزیستی روان‌شناختی معلمان کمک کنند.
سبک‌های شوخ‌طبعی متخاصم و خودتخریبگر: این سبک‌ها می‌توانند به ایجاد روابط اجتماعی منفی، افزایش استرس و کاهش شادی، منجر شوند و بهزیستی روان‌شناختی معلمان را کاهش دهند.
بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که خردمندی معلمان، از طریق افزایش استفاده از سبک‌های شوخ‌طبعی پیونددهنده و خودفزاینده، می‌تواند به بهبود بهزیستی روان‌شناختی آنها کمک کند.

نظر شما