پارسای داخل کشور دکتری تخصصی (PhD) 1396
پدیدآور: مریم رحمانی
استاد راهنما: یدالله کریمی پور
استاد راهنما: عطاالله عبدی 
استاد مشاور: مراد کاویانی راد
دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم جغرافیایی
چکیده

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق و ظهور پدیده‌های جدید جهانی‌شدن و فضای مجازی، با چالش در هویت‌های ملی مواجه بودیم. در حال حاضر هویت ملی ایران نیز، در فرایند ورود به جریان مدرنیته و پست‌مدرن و در مواجهه با مسائلی مثل جهانی‌شدن، فضای مجازی و... دچار تغییر و نارسایی در تعریف خود شده است. در ایران امروز شاهدیم که به‌تدریج هویت قومی و محلی در مقابل هویت ملی قرار می‌گیرد. لذا نظر به اهمیت موضوع و نقش آن در زندگی مدنی جوامع، یافتن ابعاد ثبات و پویایی هویت ملی از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به اینکه، آثار پیرامون این مبحث بیشتر به جنبه انتزاعی این مقوله پرداخته‌اند و ازآنجایی‌که شناخت عوامل مؤثر بر پایداری و همگرایی هسته مدنی ایران ازجمله مسائل مهمی است که کمک زیادی به امنیت ملی و پایداری تمدن ایران‌زمین خواهد داشت، لذا در این پژوهش به بررسی رابطه جغرافیا و هویت ملی ایران پرداختیم. فضای جغرافیایی ایران، معنای منحصربه‌فردی به بودن انسان ایرانی در مکان خاص خود می‌دهد. تئوری "بودن در جهان" هایدگر تبلور هویت انسان‌ها در بستر این مکان را تحت عنوان هویت مکانی، نمایان می‌کند. هویت مکانی در بافت سرزمینی ایران، با ایجاد مرز مفهومی، موجب سنتز روایت‌های مختلف شده است. بعلاوه این موضوع موجب ایجاد روایتی جغرافیایی شده است که عناصر فرهنگ و تمدن را در جایگاه واقعی خود قرار می‌دهد. در حقیقت تفسیر هویت مکانی ایران الگویی است که روایت جغرافیایی بافت سرزمینی را شکل می‌دهد. تجلی این روایت به شکل هویت ملی ایران ظهور می‌کند.