تحقیقات جدید نشان می‌دهد که فلات ایران نقشی کلیدی در مهاجرت انسان خردمند (هومو ساپینس) از آفریقا ایفا کرده است. این یافته، درک ما از سفر پیچیده انسان به اوراسیا را متحول می‌کند و به حل معمای گمشده در تاریخ تکامل ما کمک می‌کند.

مطالعه‌ای که در مجله نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده، فلات ایران را به عنوان یک "قطب" برای سکونت انسان پس از خروج از آفریقا معرفی می‌کند. این مطالعه با ترکیب شواهد ژنتیکی، بوم‌باستان‌شناسی و باستان‌شناسی، نشان می‌دهد که جمعیت‌های انسانی در فلات ایران در حدود ۷۰ تا ۴۵ هزار سال پیش سکونت داشته‌اند و این منطقه به عنوان نقطه کانونی برای مهاجرت‌های بعدی به سایر نقاط اوراسیا عمل کرده است.
 

یافته‌های کلیدی این مطالعه عبارتند از:

• فلات ایران به عنوان مبدأ سکونت اولیه انسان: شواهد ژنتیکی نشان می‌دهد که جمعیت‌های ساکن در فلات ایران، نیاکان ژنتیکی بسیاری از گروه‌های انسانی در اوراسیا هستند. این منطقه به دلیل شرایط زیست‌محیطی مناسب، قادر به پشتیبانی از جمعیت‌های بزرگ‌تر انسانی در مقایسه با سایر مناطق غرب آسیا بوده است.
• مشابهت ژنتیکی در جمعیت‌های باستانی و مدرن: امضای ژنتیکی منحصر به فردی در جمعیت‌های باستانی فلات ایران شناسایی شده که نشان‌دهنده تمایز طولانی‌مدت آنها از سایر گروه‌های انسانی است. این امضای ژنتیکی با استفاده از روشی جدید که اثرات آمیزش و سایر عوامل را فیلتر می‌کند، کشف شده است.
• اهمیت فلات ایران در مهاجرت‌های بعدی: ارتباط ژنتیکی بین جمعیت‌های فلات ایران و سایر نقاط اوراسیا، نقش محوری این منطقه را در مهاجرت‌های بعدی انسان به اروپا، شرق آسیا و اقیانوسیه تأیید می‌کند.

این کشف، دریچه‌ای جدید به سوی درک ما از تاریخ بشر می‌گشاید. پروفسور مایکل پترایلیا، یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید: "مطالعه ما دیدگاه منسجم‌تری از گذشته ما ارائه می‌دهد و دانش ما را در مورد دوره‌ای حیاتی در تاریخ تکامل انسان افزایش می‌دهد."

لئوناردو والینی، نویسنده اول این مطالعه، می‌گوید: "این کشف، دوره‌ای ۲۰ هزار ساله از تاریخ انسان را روشن می‌کند و اطلاعات جدیدی در مورد تعاملات ما با نئاندرتال‌ها و روابط بین جمعیت‌های مختلف اوراسیایی ارائه می‌دهد."

پروفسور لوکا پاگانی، نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: "این کشف درهای جدیدی را برای کاوش‌های باستان‌شناسی می‌گشاید و نقش محوری فلات ایران در شکل‌گیری تاریخ بشر را برجسته می‌کند."

این یافته‌ها، اهمیت انجام تحقیقات بیشتر در فلات ایران را برای درک بهتر تاریخ مهاجرت انسان و تکامل گونه ما نشان می‌دهد.