موضوع : دانشنامه | ع

عمادالکتاب

(زاده ۲۷ فروردین ۱۲۴۰ قزوین – درگذشته ۲۶ تیر ۱۳۱۵ تهران) استاد خوشنویس خط نستعلیق

او از جمله خوشنویسانی است که در زمینه نستعلیق به‌مرتبه استادی رسید و آخرین استادکل خط نستعلیق در ایران است که از کتیبه تا غبار را استادانه می‌نوشت و اولین خوشنویسی است که رسم‌المشق را برای استفاده نوآموزان ابداع کرد.
گذشته از کار خوشنویسی، در دیگر زمینه‌های هنری نیز طبع آزمایی کرد و به کار نقاشی، تذهیب، شعر و ادبیات، موسیقی و عکاسی نیز علاقه داشت. وی هنر نقاشی را نزد مهدی‌ مصورالملک، شبیه ساز ماهر دوره قاجاریه که نقاشی‌های شاهنامه امیر بهادری به‌قلم اوست، فراگرفت.
او نسبت به رویدادهای زمانش بی‌تفاوت نبود، چنانکه در سال ۱۳۰۴ به‌کمیته مجازات پیوست و کار نوشتن بیانیه‌ها را به‌عهده گرفت و در سال ۱۳۳۵ پس از دستگیری اعضای کمیته بازداشت شد و مدتی زندانی و سپس به قم تبعید شد.
پیش از دوران مشروطیت، جزو کاتبان وزارت انطباعات بود و در زمان احمدشاه نیز مدتی به‌عنوان منشی در وزارت داخله خدمت کرد و از سال ۱۳۰۴ در دفتر مخصوص رضاشاه به‌سمت فرمان‌نگار، مشغول خدمت شد و مامور نوشتن فرامین و نامه‌ها بود.

در سال ۱۳۱۲ از طرف انجمن آثارملی مامور نوشتن کتیبه‌های آرامگاه فردوسی شد و بعد از آن، کتیبه‌های دارالفنون، دانشسرای عالی، مدرسه رضاییه، دانشگاه تهران و دانشگاه معقول و منقول را نوشت.
وی نخستین خوشنویسی است که روش نقطه‌گذاری را در آموزش خط ابداع کرد و نه‌ تنها نستعلیق، بلکه شکسته و نسخ را هم نقطه‌گذاری کرد.
او در طول زندگی پربارش در حدود چهار هزار کودک را آموزش داد و بسیاری از فرزندان شاهزادگان و رجال از شاگردان او بودند. مظفرالدین‌شاه، احمدشاه، محمدحسن میرزای ولیعهد و محمدرضاشاه نیز از او آموزش گرفتند.
برجسته ترین شاگردانش که در سطح بالایی تعلیم یافتند، حسن زرین‌خط، علی‌اکبر کاوه و مجدالکتاب گرگانی بودند.
او شیوه خاص میرزامحمدرضای کلهر را دنبال می‌کرد و در سال ۱۳۱۲ به‌پاس قدردانی از خدمات صادقانه‌اش، موفق به‌دریافت نشان درجه یک فرهنگ از وزارت معارف و دریافت یک قطعه مدال نفیس و باارزش از دربار رضاشاه شد.
عمادالکتاب در ۷۵ سالگی درگذشت و در شهرری به‌خاک سپرده شد.

نظر شما