روزنامه شرق، سه شنبه ۱۸ آذر ۱۳۸۲ - ۱۵ شوال ۱۴۲۴ - ۹ دسامبر ۲۰۰۳

ترجمه رضا ثابتی:
- «دوما» چگونه شکل می گیرد؟
مجلس روسیه، «دوما»، ۴۵۰ کرسی دارد. نصف این کرسی ها توسط ۲۳ حزبی که در انتخابات شرکت کرده اند پر می شود. هر حزبی که بیش از ۵ درصد آرا را به خود اختصاص دهد، می تواند در مجلس نماینده داشته باشد. کرسی های احزاب به نسبت آرا تقسیم می شوند. نصف دیگر کرسی ها را نامزدهای مستقل پر می کنند.
- آیا رقابت واقعاً بین ۲۳ حزب است؟ چون با این تعداد زیاد، انتخاب بسیار مشکل می شود.
در انتخابات قبل ۲۶ حزب کاندید بودند. هر بار از تعداد احزاب کم می شود. اما در واقع رقابت بین ۵ تا ۷ حزب اصلی است که شانس کسب کرسی در مجلس را دارند.
- احزاب اصلی کدامند؟
«حزب روسیه متحد»، «حزب کمونیست» و «حزب لیبرال دموکرات» احزاب اصلی این انتخابات هستند. حزب روسیه متحد در دسامبر سال ۱۹۹۹ شکل گرفت. این حزب متحد اصلی کرملین و در واقع حزب حاکم روسیه است. به اعتقاد منتقدان این حزب طرح و برنامه مشخصی غیر از «ما رئیس جمهور را دوست داریم.» ندارد. رؤسای جمهور روسیه به صورت سنتی عضو هیچ حزب سیاسی نیستند، اما ولادیمیر پوتین به طور آشکار در اظهاراتش از حزب روسیه متحد حمایت می کند. رهبر این حزب، «بوریس گریزلوف»، وزیر کشور است. این حزب حامیان سیاسی و اقتصادی بسیار پرنفوذی  مانند «یوری لوژکف» شهردار روسیه دارد و هم اکنون ۴/۱۸ درصد از کرسی های دوما را در اختیار دارد. به اعتقاد بعضی کارشناسان در انتخابات این دوره ممکن است این تعداد دو برابر شود.حزب کمونیست به رهبری «گنادی زویگانف» قدیمی ترین و سازمان یافته ترین حزب روسیه است که از حمایت میلیون ها عضو داوطلب برخوردار است. کسانی که با سیستم اقتصادی رقابتی جدید روسیه نیز مشکل دارند از طرفداران این حزب هستند. هر چند که برخی از ثروتمندان روسیه یا به اصطلاح «الیگارش های سرخ» نیز به این حزب رأی می دهند و این باعث بروز مشکل و اختلاف با حامیان سنتی حزب کمونیست می شود. این حزب مرتباً مورد حمله رسانه های دولتی قرار می گیرد و این موضوع، موقعیت آن را بین رأی دهندگان تضعیف کرده است.حرب لیبرال دموکرات به رهبری «ولادیمیر ژیرینفسکی» ناسیونالیست نیز برای جذب رأی دهندگان پیش از هر چیز به رفتار عجیب و غریب ژیرینفسکی امید دارد.آخرین شیرین کاری او کتک کاری مفصل پس از یک بحث تلویزیونی بود. او استاد جلب توجه رسانه هاست. او در بیان و نظر، مخالف همه چیز است، اما در نهایت از کرملین حمایت می کند. احزاب «اتحاد راستگراها» و «یابلوکو» نیز غربگرا هستند و به دنبال جذب رأی دهندگان طبقه متوسط و علاقه مندان به روسیه کاپیتالیستی هستند. رهبر راستگراها فرماندار سابق «نیژنی نووگورود»، «بوریس نمتسف» است. رهبر «یابلوکو» نیز «گریگوری یاولینسکی» است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این دو حزب می توانند با هم ادغام شوند و یک ائتلاف قدرتمند تشکیل دهند، اما رهبران آنها مخالف این امرند.
- آیا این انتخابات باعث تحول در روسیه می شود؟
پس از تدوین قانون اساسی روسیه بعد از فروپاشی شوروی سابق، رئیس جمهور بزرگترین قدرت این کشور بوده است. اما همراهی مجلس نیز فاکتور مهمی محسوب می شود، چیزی که یلتسین از داشتن آن محروم بود. اما پوتین توانست همراهی مجلس را به دست آورد و این بار هم اگر مردم با او همراه شوند - که این طور به نظر می آید _ نقش دوما پررنگ تر خواهد شد.
- آیا مجلس در معادلات قدرت به حساب می آید؟
مقایسه سیستم سیاسی روسیه با دموکراسی غربی کاملاً اشتباه است. واقعیت این است  که دوما تصمیم گیری درباره موضوعات اجتماعی و نهایتاً بودجه را به عهده دارد. تصمیمات مهم سیاسی در کرملین و توسط رئیس جمهور و هیأت دولت گرفته می شود. این روند ممکن است به نظر غربی ها خیلی دموکراتیک نباشد ولی از هر نظر کاملاً روسی است.
- پس به این ترتیب انتخابات ریاست جمهوری سال آینده مهمتر از انتخابات دوماست؟
مطمئناً این طور است. اما اگر پوتین بتواند حمایت اکثریت دوما را از آن خود کند، شاید رقابت با او بر سر پست ریاست جمهوری در ماه مارس آینده دیگر بی معنی باشد.
- آیا انتخابات مجلس آزاد و منصفانه است؟
از این نظر که «هر کس یک رأی دارد»، بله. اما فشارهای ظریف و هوشمندانه ای روی رأی دهندگان اعمال می شود. برای مثال وقتی در ماه اکتبر جای احزاب در لیست انتخاباتی مشخص شد، کانال یک تلویزیون روسیه اعلام کرد که حزب روسیه واحد شماره بیستم لیست است، بدون اینکه هیچ اشاره ای به هیچ حزب دیگری  کند.
این موضوع سابقه دار است. مثلاً در دور دوم انتخابات یلتسین به عنوان رئیس جمهور، او از حمایت کامل رسانه ای برخوردار بود.
منبع: CNN, BBC