روستای ابیانه یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین روستاهای ایران است که در استان اصفهان و در دامنه کوه کرکس واقع شده است. این روستا با معماری منحصربه‌فرد و رنگارنگ خانه‌هایش، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم ایران محسوب می‌شود.
 

موقعیت جغرافیایی
روستای ابیانه در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز و در ارتفاع ۲۲۲۲ متری از سطح دریا واقع شده است. این روستا در دهستان برزرود قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳۰۱ نفر (۱۴۷ خانوار) بوده‌است.
 

تاریخچه
تاریخ دقیق ابیانه مشخص نیست، اما قدمت آن به دوران پیش از اسلام می‌رسد. نام اصلی این روستا «ویونا» به معنای بیدستان بوده است. ابیانه در دوران‌های مختلف تاریخی، از جمله دوران ساسانیان، سلجوقیان، صفویان و قاجاریان، مورد سکونت قرار داشته است.
 

جاذبه‌های گردشگری
ابیانه جاذبه‌های گردشگری متعددی دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
 

معماری

ابیانه به دلیل معماری منحصربه‌فرد خانه‌هایش، یکی از جذاب‌ترین روستاهای ایران محسوب می‌شود. خانه‌های ابیانه از خشت و گل ساخته شده‌اند و دارای سقف‌های شیروانی هستند. این خانه‌ها به رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد رنگ‌آمیزی شده‌اند که جلوه‌ای زیبا به روستا بخشیده است.
 

آتشکده هارپاک

آتشکده هارپاک یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ابیانه است که قدمت آن به دوران ساسانیان می‌رسد. این آتشکده در بالای روستا قرار دارد و از آن به عنوان مکانی برای عبادت پیروان دین زرتشت استفاده می‌شده است.
 

مسجد جامع ابیانه

مسجد جامع ابیانه یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران است که قدمت آن به دوران سلجوقیان می‌رسد. این مسجد دارای دو شبستان است که یکی از آنها به صورت زیرزمینی ساخته شده است.
 

چشمه ابیانه

چشمه ابیانه یکی از مهم‌ترین منابع آبی این روستا است. این چشمه در مرکز روستا قرار دارد و از آن برای آبیاری زمین‌های کشاورزی استفاده می‌شود.
 

پوشش محلی

مردم ابیانه به زبانی خاص به نام «زبان ابیانه‌ای» صحبت می‌کنند. این زبان یکی از گویش‌های مرکزی ایران است. مردم ابیانه همچنین لباس‌های سنتی خاصی می‌پوشند که از پارچه‌های رنگارنگ و گل‌دار تهیه شده‌اند.