قلعه سب، که با نام‌های قلعه سیب و دژ سب نیز شناخته می‌شود، در استان سیستان و بلوچستان و در نزدیکی روستای سب، خودنمایی می‌کند. این دژِ باشکوه، که به عنوان بلندترین بنای خشتی ایران شناخته می‌شود، یادگاری از دوران قاجار است و با عظمت و شکوه خود، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند.

تاریخچه قلعه:
قدمت قلعه سب به دوران قاجار باز می‌گردد، اما شواهدی از وجود استقرار در این محل در دوره‌های قبل از اسلام نیز به دست آمده است. این قلعه در طول تاریخ، نقشی مهم در تحولات سیاسی منطقه ایفا کرده و به عنوان مرکز حکمرانی نواحی اطراف از جمله کنت، هیدوچ، سوران، زابلی، پسکوه و گشت مورد استفاده قرار می‌گرفته است. 

طبق اسناد تاریخی، در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی، نیروهای ناصرالدین شاه برای کنترل منطقه به قلعه سب اعزام شدند و این قلعه نخستین مقصدی بود که در شرق بلوچستان مورد تصرف قرار گرفت.

معماری قلعه:
قلعه سب بر روی تپه‌ای کم ارتفاع بنا شده و با ارتفاع 23 متر، به عنوان بلندترین بنای خشتی ایران شناخته می‌شود. مصالح اصلی این قلعه، خشت و گل بوده و از معماری خاص و منحصر به فردی برخوردار است. 

از ویژگی‌های بارز معماری قلعه سب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

دیوارهای بلند و ضخیم: دیوارهای قلعه با ضخامت حدود 2 متر، از استحکام بالایی برخوردار بوده و امنیت ساکنان قلعه را تامین می‌کردند.
برج‌های نگهبانی: در گوشه و کنار قلعه، برج‌های نگهبانی تعبیه شده بود که وظیفه نظارت بر اطراف قلعه و اعلام خطر در صورت حمله دشمن را بر عهده داشتند.

اتاق‌ها و فضاهای مختلف: در داخل قلعه، اتاق‌ها و فضاهای مختلفی از جمله اندرونی، بیرونی، حمام، آشپزخانه، انبار و محل نگهداری احشام وجود داشت.
تزئینات: دیوارها و سقف برخی از اتاق‌های قلعه با نقاشی‌ها و تزئینات زیبایی آراسته شده بودند.

اهمیت قلعه:
قلعه سب به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و فرهنگی ایران، از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است. این قلعه، علاوه بر زیبایی ظاهری و شکوه و عظمت خود، گویای تاریخ و تمدن کهن سرزمین ایران است. 

ثبت ملی:
قلعه سب در تاریخ 18 مهر 1375 با شماره ثبت 1751 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 
وضعیت فعلی:
با وجود قدمت و اهمیت تاریخی، متاسفانه قلعه سب در حال حاضر در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و بخش‌هایی از آن تخریب شده است. 
امید است با اقدامات سازمان‌های مربوطه، این بنای تاریخی ارزشمند مرمت و بازسازی شده و به نسل‌های آینده معرفی گردد.