پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1400
پدیدآور: سعید حسینی
استاد راهنما: سیدرضا نقیب السادات
استاد مشاور: علی اصغر کیا
دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده علوم ارتباطات
چکیده

کودک و نوجوان اصلی‌ترین مخاطب محتوای فرهنگی است؛ مخاطبی که در این مقطع سنی هویت، اعتقادات، باورها، جهان‌بینی و سبک زندگی‌اش شکل می‌گیرد. امروزه در دنیا برای این مخاطب عمده، محتوای فرهنگی از طریق فرآیند الگوسازی رسانه‌ای و تکمیل زنجیره محصولات ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شامل کالا و خدمات، در همه ابعاد زندگی کودکان و نوجوانان منتقل می‌شود. این زنجیره محصولات شامل حدود 50 گروه کالا و خدماتی با ده‌ها هزار تنوع کالایی می‌باشد که با نماد و شخصیت‌های رسانه‌ای تولید می‌شوند. ما در این تحقیق به‌دنبال این بوده‌ایم که ابتدا از طریق پیمایش از محل‌های عرضه و فروش محصولات کودک و فروشندگان، مشخص کنیم که کدام شخصیت‌های انیمیشنی بیشترین محصولات جانبی را در بازار محصولات کودک ایران دارند و سپس از طریق روش تحلیل محتوای کمی با شکل استنباطی از مضمون و درون‌مایه عناصر فرهنگی که این شخصیت‌ها به‌عنوان سرمشق و الگو به کودکان ایرانی انتقال می‌دهند آگاهی پیدا کنیم. با توجه به انجام پیمایش از 150 محل فروش این محصولات مشخص شد بیشترین شخصیت‌های انیمیشنی که محصولات آن‌ها در این فروشگاه‌ها عرضه و از آن‌ها استقبال می‌شود عبارت‌اند از: 1. فروزن، 2. بن تن، 3. باب اسفنجی، 4. مرد عنکبوتی، 5. کیتی، 6. مینیون، 7. سفیدبرفی، 8. سوپرمن، 9. پونی و 10. ماشین‌ها. در ادامه 400 صحنه انیمیشن این کاراکترهای انیمیشنی مورد بررسی و تحلیل محتوای کمی قرار گرفت که حاصل این مشاهده نتایج متنوعی در خصوص عناصر فرهنگی این شخصیت‌ها می‌باشد به‌طور کلی 90 درصد این شخصیت‌ها توسط شرکت‌های آمریکایی ساخته شده است عمده این انیمیشن‌ها از طریق رسانه ملی پخش نمی‌شود بلکه از طریق پلتفرم‌های اینترنتی در اختیار کودکان قرار می‌گیرد. عمده صحنه‌های این شخصیت‌های انیمیشنی انتقال‌دهنده عناصر فرهنگی غربی مانند خشونت، مصرف‌زدگی، نمادهای سبک زندگی وسیاسی آمریکایی، روابط با جنس مخالف، دوری از خانواده می‌باشند.