هانس هاینریش شدر (۳۱ ژانویه ۱۸۹۶- ۱۳ مارس ۱۹۵۷) شرق‌شناس، ایران‌شناس و تاریخ‌شناس ادیان اهل آلمان بود. او استاد دانشگاه‌های کونیگزبرگ، لایپزیگ، برلین و گوتینگن بود.

زندگی‌نامه

شدر در گوتینگن، آلمان، به دنیا آمد. پدرش استاد الهیات پروتستان و مادرش نویسنده کتاب‌های کودکان و نوجوانان بود. شدر در دبیرستان، در کنار تحصیل زبان‌های کلاسیک و ادبیات کهن، زبان و ادبیات مدرن انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی و عبری را آموخت. سپس در دانشگاه‌های کیل و گوتینگن زبان و ادبیات عربی را فرا گرفت.

شدر در سال ۱۹۲۲ با درجه دکتری از دانشگاه گوتینگن فارغ‌التحصیل شد. عنوان پایان‌نامه او «رساله‌ای درباره زندگی و حیات دینی حسن بصری» بود. پس از فارغ‌التحصیلی، به عنوان استادیار زبان و ادبیات عربی در دانشگاه کونیگزبرگ مشغول به کار شد.

شدر در سال ۱۹۲۶ به دانشگاه لایپزیگ منتقل شد و در سال ۱۹۳۰ به درجه استادی رسید. در سال ۱۹۳۴، پس از روی کار آمدن نازی‌ها، از دانشگاه لایپزیگ اخراج شد. او سپس به دانشگاه برلین رفت و در سال ۱۹۳۶ به درجه استادی رسید.

شدر در سال ۱۹۴۵، پس از پایان جنگ جهانی دوم، به دانشگاه گوتینگن بازگشت و تا زمان مرگش در آن دانشگاه به تدریس و تحقیق ادامه داد.

آثار

شدر آثار متعددی در زمینه شرق‌شناسی، ایران‌شناسی و تاریخ‌شناسی ادیان منتشر کرد. از جمله مهم‌ترین آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بررسی ایران (۱۹۳۰)
• ایرانیکا (۱۹۳۴)
• تاریخ زبان‌های ایرانی (۱۹۵۳)
• کتیبه‌های ایران باستان (۱۹۵۴)
• آیین مانی و مسیحیت (۱۹۵۶)

تأثیر

شدر یکی از مهمترین ایران‌شناسان آلمان بود و فعالیت‌های او در شناخت و معرفی ایران تأثیر قابل توجهی داشت. او همچنین یکی از پیشگامان مطالعات نشانه‌شناسی در ایران بود.

میراث

آثار شدر همچنان مورد مطالعه و بحث قرار می‌گیرند. آنها ما را به تأمل در مورد تاریخ، فرهنگ و ادیان ایران باستان و اسلامی دعوت می‌کنند.