همانطور که در متن از کتاب "نظریه‌ی طبقه‌ی تن‌آسا" اثر تورستین وبلن آمده است، تن‌آسایی تظاهری و مصرف تظاهری دو عامل مهم در کسب شهرت در جوامع هستند.

تن‌آسایی تظاهری

در مراحل اولیه توسعه‌ی اقتصادی، تن‌آسایی تظاهری یکی از ابزارهای اصلی برای کسب اعتبار اجتماعی است. افراد ثروتمند با به نمایش گذاشتن تن‌آسایی خود، نشان می‌دادند که نیازی به کار کردن ندارند و می‌توانند از ثروت خود برای گذراندن زندگی آسوده‌خاطر استفاده کنند.

مصرف تظاهری

با افزایش ابعاد جمعیت و توسعه‌ی اقتصادی، مصرف تظاهری به تدریج جایگزین تن‌آسایی تظاهری می‌شود. افراد ثروتمند با به نمایش گذاشتن کالاهای لوکس و گران‌قیمت، ثروت و منزلت اجتماعی خود را به دیگران نشان می‌دهند.

غریزه‌ی کارگرایی

در مقابل تن‌آسایی و مصرف تظاهری، غریزه‌ی کارگرایی قرار دارد. این غریزه انسان‌ها را به کار تولیدی و مفید تشویق می‌کند. وبلن معتقد است که غریزه‌ی کارگرایی در همه‌ی افراد وجود دارد، حتی در جوامعی که تن‌آسایی و مصرف تظاهری رواج دارد.

تضاد بین غریزه‌ی کارگرایی و مصرف تظاهری

غریزه‌ی کارگرایی با مصرف تظاهری در تضاد است. مصرف تظاهری به معنای ضایع‌کردن مواد و تلاش است، در حالی که غریزه‌ی کارگرایی انسان‌ها را به استفاده‌ی بهینه از منابع و تلاش برای تولید ثروت تشویق می‌کند.

ضعف غریزه‌ی کارگرایی

وبلن معتقد است که غریزه‌ی کارگرایی در برابر مصرف تظاهری ضعیف‌تر است. دلیل این امر این است که غریزه‌ی کارگرایی با مقتضیات خودش در تضاد است. انسان‌ها به طور طبیعی تمایل به تن‌آسایی و لذت بردن از زندگی دارند، و کار کردن و تلاش برای تولید ثروت، فعالیتی طاقت‌فرسا و ناخوشایند است.

نتیجه‌گیری

وبرلن در نظریه‌ی طبقه‌ی تن‌آسا، تن‌آسایی تظاهری و مصرف تظاهری را دو عامل مهم در کسب شهرت در جوامع می‌داند. او معتقد است که با توسعه‌ی اقتصادی، مصرف تظاهری جایگزین تن‌آسایی تظاهری می‌شود. غریزه‌ی کارگرایی در مقابل تن‌آسایی و مصرف تظاهری قرار دارد، اما ضعیف‌تر از آن است که بتواند مانع از رواج این پدیده‌ها شود.

نکاتی در خصوص نظریه‌ی وبلن:

• نظریه‌ی وبلن در زمان خود، نقدی رادیکال از جامعه‌ی سرمایه‌داری بود.
• این نظریه به روشن شدن برخی از تناقضات موجود در جوامع سرمایه‌داری کمک کرد.
• نظریه‌ی وبلن هنوز هم در تحلیل جامعه‌ی مدرن و پدیده‌هایی مانند مصرف‌گرایی و فرهنگ سلبریتی کاربرد دارد.

مواردی برای تأمل:

• به نظر شما، چه عواملی در کسب شهرت در جامعه‌ی امروز نقش دارند؟
• مصرف تظاهری چه تأثیراتی بر جامعه دارد؟
• غریزه‌ی کارگرایی چگونه می‌تواند در دنیای امروز تقویت شود؟