تجزیه و تحلیل تنش دیرین به روش وارون و برآورد میزان کشیدگی بر اساس توزیع و تجمع دایکها در بخش میانی کمان ماگمایی ارومیه-دختر (ساوه-تفرش)
ارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1402
پدیدآور: شراره حاجیلاری
استاد راهنما: اصغر دولتی
استاد راهنما: علیرضا شهیدی
استاد مشاور: مرتضی دلاوری
دانشگاه خوارزمی، پژوهشکده علوم زمین
چکیده
فلات ایران، به منزله بخشی از زون فعال زمین‌ساختی آلپ- هیمالیا که سطح بالایی از فعالیت‌های لرزه‌ای را نشان می‌دهد (موچان و همکاران، 1395؛ Jackson et al., 2002)، پهنه ارومیه- دختر، خرده‌قاره‌ی حاشیه‌ی جنوب‌خاوری زون ایران‌مرکزی با روند شمال‌باختری، واقع در حاشیه ورقه اوراسیا، در همسایگی و به موازات زون سنندج- سیرجان می‌باشد (Stöcklin, 1968; Alavi, 1994)، منطقه مورد مطالعه در میانه این کمربند ماگمایی در استان مرکزی، محدوده بین شهرهای ساوه-تفرش با مختصات جغرافیایی طول خاوری 50°-50°30ʹ و عرض شمالی 34°30ʹ-35°15ʹ قرار دارد (شکل 1 و 4). تفرش در جنوب ساوه و باختر شهرستان قم و به‌صورت محصور بین دو گسل اصلی منطقه؛ گسل ایندس در شمال‌خاور و گسل تلخاب در جنوب‌باختر (امامی، 1370) قرار دارد. هدف از انجام این پروژه به دست آوردن جهت تنش دیرین (پالئو استرس) در منطقه مورد مطالعه (ساوه- تفرش) با استفاده از کینماتیک گسل‌های موجود در ناحیه ساوه- تفرش و همچنین برآورد میزان کشیدگی (Elongation) بر اساس میزان نفوذ و تجمع دایکها در منطقه با بررسی نقشه زمین شناسی منطقه، بررسی گسل‌های منطقه بر اساس داده‌های نقشه زمین‌شناسی و تصاویر ماهواره‌ای و سپس تهیه یک نقشه مقدماتی شامل راه‌های دسترسی، سنگ‌شناسی، ساختاری و مناطق مشخص شده توسط نرم‌افزار ArcGIS10.8 انجام شد. در نتیجه‌ی آنالیز داده‌های گسلی برداشت شده از 18 ایستگاه با استفاده از نرم افزار FSA به منظور تهیه‌ی نمودار خطای زاویه‌ای مربوط به تنسورهای تنش و دایره‌ی مور و جهت تنش- مقدار تنش هر ایستگاه، در مجموع در 27بخش از بخش‌های بررسی شده از ایستگاه‌های برداشت شده رژیم تنشی فشارشی معکوس با روند 1σ شمال‌خاور- جنوب‌باختر، شمال‌باختر- جنوب‌خاور و یک ایستگاه خاوری- باختری قابل قبول، در 3بخش رژیم کششی نرمال با جهت‌گیری 3σ شمال‌خاور- جنوب‌باختر (غیرقابل قبول) مشاهده می‌شود. از طرفی کشش منطقه در نتیجه پلات کردن داده‌های دایک برداشت شده این منطقه در استریونت و نمودار رزدیاگرام از 6ایستگاه (تفرش- آشتیان- سلفچگان) به دست می آید و این بررسی روند و جهت‌گیری دایک‌های منطقه را مشخص می‌کند که غالبا در جهت شمال‌باختر- جنوب‌خاور نشان می‌دهد و به موازات تنش اصلی و فشارشی منطقه می‌باشد.
نظر شما