روزنامه شرق، پنجشنبه ۴ دی ۱۳۸۲ - ۲ ذیقعده ۱۴۲۴ - ۲۵ دسامبر ۲۰۰۳

مخالفت های دولت فرانسه با حضور دختران محجبه در کلاس های درس و تهیه پیش نویس قانون ممنوعیت حجاب در مدارس و اماکن دولتی از سوی این دولت اعتراضات را طی هفته اخیر علنی تر کرده است. این روند مخالفت ممکن است بر دیگر کشورهای اروپایی هم سرایت کند. چنان که دو روز پیش گرهارد شرودر صدراعظم آلمان نیز اعلام کرد که معلمان مدارس حق استفاده از حجاب را در کلاس درس ندارند اما دختران دانش آموز در استفاده از حجاب آزادند. اما این که آیا دولت فرانسه با ترسیم چشم اندازی از آینده حضور در مجامع جهانی و واکنش های کشورهای مسلمان در پی تصویب قانون ممنوعیت حجاب در مدارس و اماکن دولتی، چنین تصمیمی را اتخاذ کرده است هنوز مشخص نیست. احسان نراقی مشاور سابق مدیرکل یونسکو درباره پیشینه برخوردهای دولت فرانسه با مسئله حجاب در این کشور اظهار داشت: «حدود ۱۰ سال پیش رئیس یکی از مدارس دخترانه در شهری از کشور فرانسه مانع از حضور یک دختر محجبه مراکشی در کلاس درس شد و این موضوع با مطرح شدن در مطبوعات فرانسه جنجال زیادی به راه انداخت، دولت فرانسه را واداشت که نسبت به این موضوع تصمیم گیری کند.» وی اظهار داشت: «علت مخالفت با حجاب آن زمان چنین توجیه شد که از زمان انقلاب فرانسه به بعد، جمهوری فرانسه که خود را جمهوری لائیک نامید هرگونه تظاهرات مذهبی را در مدارس قدغن اعلام کرده بود اما منظور دولت در این تصمیم، ممنوعیت تظاهرات کاتولیک ها بود که با اصول جمهوری فرانسه مخالف بودند.»

نراقی افزود: «پس از به راه افتادن جنجال در سطح افکار عمومی و مطبوعات، هیأت دولت رسیدگی به این موضوع را به شورای دولتی فرانسه که موظف به حل و فصل مناقشات ایجاد شده بین دولت و مردم است، محول کرد و شورای دولتی هم کمیسیونی برای رسیدگی تشکیل داد. در این کمیسیون از چندین متفکر اسلامی و کارشناسان آشنا به مسائل اسلام و شرق دعوت شد و من هم که در آن زمان مشاور مدیرکل یونسکو بودم به این کمیسیون دعوت شدم. و این گونه استدلال کردم که باید منشاء این مناقشه شناسایی شود و سرچشمه این مناقشه هم بازگشت به قانون ممنوعیت تظاهرات مذهبی در مدارس فرانسه دارد اما تظاهرات مذهبی که از سوی دولت ممنوع اعلام شده تظاهراتی بوده که با غرض ضدیت با اصول جمهوری فرانسه برگزار می شود. در حالی که این دختر مسلمان محجبه چنین نیتی ندارد از سوی دیگر بایدمشخص شود که دختران محجبه دانش آموز به عمد و برای تحریک امنیت جامعه، حجاب بر سر می گذارند یا در خانه شان هم با حجاب هستند. به نظر من این دختران جوان، با حجاب، احساس آسایش و آرامش بیشتری دارند و بهتر درس می خوانند. بنابراین از نظر تربیتی، اخلاقی و اجتماعی ناپسند است که آنان را مجبور به برداشتن حجاب بکنیم.»

وی افزود: «کمیسیون با دیگر مدعوین هم مشورت کرد و آنان هم نظر مرا تأیید کردند که داشتن حجاب در کلاس و مدرسه منعی ندارد.» وی درباره علت مخالفت های جدید دولت فرانسه با استفاده از حجاب در مدارس که منجر به پیش نویس قانونی هم در این باره شده است اظهار داشت: «عده ای از مسلمانان افراطی خواستار آن شده بودند که درس تاریخ طبیعی به دلیل آن که آموزش هایی مخالف مبانی اسلامی دارد از جمله آن که می گوید پدر انسان، میمون بوده، باید از فهرست دروس مدرسه حذف شود. همچنین آنها خواستار حذف درس ژیمناستیک برای دختران خود شده بودند که در این ورزش دختران می باید با لباس های ورزشی درکنار پسران همکلاس خود ورزش کنند. این مخالفت ها از سوی مسلمانان مقیم فرانسه، واکنش تند اکثریت لائیک های فرانسوی را در پی داشت. حرف امروز دولت فرانسه به نمایندگی از اکثریت جمعیت آن کشور این است که جامعه فرانسه بانظام و قوانین خاص خود برپا شده است اما اقلیت مسلمانان در این کشور، مهاجر یا پناهنده هستند و باید تابع نظر اکثریت باشند.»

وی افزود: «در این قانون که قرار است برای تصویب به مجلس ارائه شود ممنوعیت حجاب صرفاً برای مدارس دولتی منظور شده و دولت فرانسه مدعی است که اگر خانواده های مسلمان اصرار بر حفظ حجاب فرزندان خود دارند می توانند آنان را در مدارس خصوصی ثبت نام کنند که هزینه زیادی هم در بر ندارد. از سوی دیگر دولت فرانسه مدعی است که حتی در صورت تصویب این قانون، ممنوعیت حجاب فقط در مدارس و اماکن دولتی اجرا خواهد شد و زنان مسلمان محجبه در کوچه و خیابان و مکان های عمومی هیچ گونه محدودیتی در پوشش خود نخواهند داشت.» وی در پاسخ به این سئوال که آیا دولت فرانسه از این مسئله وحشت دارد که مسلمانان مقیم کشور، با استفاده از حجاب، پیروان دیگر ادیان را هم به دین اسلام جذب کرده و آنان را از دین خود برگردانند گفت: «موضوع حجاب به تنهایی مشکل زا نیست. اما دولت فرانسه عواقب ناشی از حجاب را متوجه جامعه می بیند که با آن عواقب مخالف است از جمله اصرار مسلمانان بر حذف درس تاریخ طبیعی یا ممنوعیت درس ژیمناستیک که در واقع تغییر در برنامه آموزشی یک کشور است و جامعه فرانسه هم پذیرای چنین تغییراتی نخواهد بود.