خیابان شهید نواب صفوی، رگه‌ای از تاریخ در قلب مشهد، با گذر از میان هتل‌ها و اقامتگاه‌های مدرن، هنوز بافت سنتی خود را حفظ کرده است. کوچه‌های این خیابان، دریچه‌ای به سوی گذشته هستند، گویی با قدم زدن در آن‌ها، زمان به عقب برمی‌گردد.
در میان این کوچه‌ها، خانه تاریخی امیری، گویی رازهای نهفته در دل تاریخ را زمزمه می‌کند. این خانه که در گذر زمان، شاهد حوادث بسیاری بوده، با صلابت تمام، پابرجا مانده است. با اندکی تخیل، می‌توان شکوه و جلال روزهای پیشین آن را در نظر مجسم کرد.
 

سفر به دوران قاجار
خانه امیری، یادگاری از دوران قاجار است که در سال ۱۳۳ هجری قمری، مصادف با اواخر حکومت قاجار و اوایل پهلوی، بنا شده است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که ساخت آن به اوایل دوران قاجار باز می‌گردد. این خانه به دستور آقای عباس امیری و توسط بهترین معماران آن زمان ساخته شده است.
معماری و تزیینات
خانه امیری، نمونه‌ای از معماری ارباب رعیتی است. حیاط دل‌انگیز و سرسبز در مرکز خانه، حوضی فیروزه‌ای در میان خود جای داده و تالاری باشکوه در ضلع شمالی حیاط، خودنمایی می‌کند. گچ‌بری‌های ظریف، نقاشی‌های دیواری، آینه‌کاری‌های چشم‌نواز و ارسی‌های چوبی، زیبایی این خانه را دوچندان کرده‌اند.
از سکونت تا ثبت ملی
خانواده امیری تا سال ۱۳۶۵ در این خانه زندگی می‌کردند. پس از نقل مکان آن‌ها، این خانه به مرکز اسناد و کتابخانه آستان قدس رضوی تبدیل شد. در سال ۱۳۸۴، به پاس ارزش تاریخی و فرهنگی، خانه امیری در لیست آثار ملی ایران ثبت شد.
 

امروزه
خانه تاریخی امیری، به عنوان موزه، پذیرای گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است. گشت و گذار در این خانه، فرصتی برای آشنایی با زندگی روزمره مردم مشهد در دوران قاجار و معماری سنتی ایرانی است.
خانه امیری، نگینی در میان انبوه سازه‌های مدرن، یادآور هویت و اصالت مشهد است. گویی با هر قدم در این خانه، به عمق تاریخ سفر می‌کنیم و رازهای نهفته در آن را کشف می‌کنیم.

عکس از فاطمه خانعلی